W ramach realizacji Programu edukacji ekologicznej dla dzieci i młodzieży ze Świetlicy Środowiskowej „Razem”, „Przyroda – przygoda – ekologia”, pierwszego października bieżącego roku, odbyła się wycieczka ekologiczna „Zbójnickim śladem” do Tomaszowa Mazowieckiego. Miała ona na celu przybliżenie uczestnikom piękna otaczającej nas przyrody. W programie wycieczki znalazło się m.in. zwiedzanie Rezerwatu Przyrody „Niebieskie Źródła”, Skansenu Rzeki Pilicy, Grot Nagórzyckich oraz znajdujący się w Kampinowskim Parku Narodowym Ośrodek Hodowli Żubrów. Po dotarciu do południowo – wschodniej części Tomaszowa dzieci i młodzież uczestnicząca w wycieczce udała się do Rezerwatu „Niebieskie Źródła”, który położony jest w dolinie rzeki Pilicy. Jego symbolem jest kaczka krzyżówka. Został utworzony, dla ochrony malowniczych źródeł krasowych. Ich urok polega na tym, że woda wybija z dna piasek, który widziany przez taflę wody posiada niepowtarzalną, niebiesko – błękitno – zieloną barwę, która uzależniona jest od warunków pogodowych i kąta padania promieni słonecznych. Następnie wycieczkowicze udali się do Skansenu Rzeki Pilicy. Pod czujnym okiem pani przewodnik uczestnicy podziwiali ekspozycje zatytułowaną „Młynarstwo wodne w dorzeczu Pilicy”. Najważniejszym jej elementem jest drewniany młyn wodny. Wnętrze budynku zajmuje ekspozycja poświęcona tradycjom młynarstwa wodnego w dorzeczu Pilicy, której głównym elementem są ruchome modele młynów. Obok młyna zostało zgromadzonych ponad 30 kamieni młyńskich pochodzących z nieistniejących już młynów z dorzecza Pilicy. Jest to największa tego typu kolekcja w Polsce. Eksponaty militarne prezentowane przez skansen w większości zostały wydobyte z rzeki, a pozostała część pochodzi z terenów nadpilickich. Najcenniejszym i jednocześnie cieszącym się największym zainteresowaniem eksponatem jest jedyny na świecie eksperymentalny, opancerzony ciągnik artyleryjski Luftwaffe, nazywany potocznie „Lufcikiem”. Można również zobaczyć i wejść do środka żelbetowego schronu typu Tobruk. Znajduje się tam również ponad 100-letnia, żelazna barka robocza typu „Szczupak”. Perełką Skansenu Rzeki Pilicy jest budynek poczekalni kolejowej z przystanku Czarnocin, obecnie przywrócony do nazwy „Wolbórka”. Kolejną atrakcją czekającą na uczestników był pobyt w Grotach Nagórzyckich. Prowadzi do nich przepiękna droga przez Zalew Sulejowski. Groty Nagórzyckie są pozostałością po kopali piasku szklarskiego. Groty składają się z licznych korytarzy, wnęk i zaułków. Trasa podziemna została wykonana w tradycyjnej, górniczej, drewnianej obudowie podporowej, rozmieszczonej co 1 metr. Trasa przebiega w centralnej części wyrobisk, a ze względu na ażurowy charakter obudowy, widoczna jest cała przestrzeń podziemna. Podświetlenie samej trasy oraz wybranych elementów wyrobisk, stwarza niezwykle ciekawą przestrzeń wizualną. Temperatura w środku wynosi około 8 stopni Celcjusza. Wilgotność powietrza 65-85%. Miejsce to wiązane jest z legendą o zbóju Madeju. Stara kopalnia zrobiła na naszych uczestnikach niesamowite wrażenie. Słuchali słów pani przewodnik z zapartym tchem. Rozemocjonowani pojechaliśmy do Kampinowskiego Parku Narodowego, a dokładnie do Ośrodka Hodowli Żubrów w Smardzewicach. Ze względu na ochronę środowiska do samego ośrodka nie można dojechać autobusem. Od Nadleśnictwa Smardzewice do Ośrodka Hodowli Żubrów prowadzi bardzo ciekawa ścieżka przyrodniczo-leśna o długości 2,7 km, którą można pokonać pieszo lub rowerem. Na trasie znajdują się tablice informacyjne, rozlokowane w formie 10 przystanków z możliwością odpoczynku, obserwacji otaczającej przyrody i zdobycia wiedzy o wspaniałych walorach przyrodniczych spalskich lasów. Obecnie w ośrodku przebywa sześć sztuk żubrów. Trzy dorosłe i trzy młode. Zagroda pełni funkcję pokazową i edukacyjną można ja podziwiać z tarasu widokowego. Pozostałe żubry żyją dziko w wydzielonej strefie Spalskiego Parku Krajobrazowego. Trochę przemoczeni i zmarznięci ale z bagażem nowych doświadczeń i wrażeń wróciliśmy do autobusu a później do Stemplewa. Zmęczeni podróżnicy długo wspominali i przeżywali atrakcje Tomaszowa Mazowieckiego. Mamy nadzieje, iż wycieczka na długo zapadnie w pamięci uczestników a obcowanie z tak przepiękną naturą przyniesie efekty ekologiczne w przyszłości.
[nggallery id=185]